Od lipca wchodzą przepisy dotyczące grup VAT

25.03.2022 | VAT

Od 1 lipca 2022 r. wejdą w życie znowelizowane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidujące możliwość utworzenia tzw. grupy VAT.

Najważniejszą korzyścią płynącą z utworzenia grupy VAT jest neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Obecnie podatnicy powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie rozliczają się odrębnie – muszą wystawiać sobie faktury VAT oraz odrębnie składać plik JPK_VAT. Do ich rozliczeń stosuje się też wymogi jak dla podmiotów kompletnie od siebie niezależnych, np. weryfikacja kontrahenta w wykazie podatników VAT (biała lista), czy stosowanie mechanizmu podzielonej płatności split payment, choć z gospodarczo-ekonomicznego punktu widzenia można powiedzieć, że dane podmioty stanowią jedność. Na ten moment grupy VAT funkcjonują w 18 państwach UE. Co istotne, liczba państw wprowadzających regulację grup VAT zwiększa się.

Grupa VAT otwiera nowe możliwości, które są obecnie niedostępne dla polskich podmiotów. Proponowana zmiana pozytywnie wpłynie na konkurencyjność polskiego systemu podatkowego. Podatnicy uzyskają szersze możliwości planowania podatkowego, tak jak ich konkurenci z innych państw UE. Postulowane rozwiązanie ma dostosować realia prawno-podatkowe do tych spotykanych w zdecydowanej większości państw UE. Wprowadzone uproszczenie w postaci wprowadzenia możliwości utworzenia grupy VAT ma walor zachęty inwestycyjnej. Wskazać należy w szczególności na korzystniejsze niż obecnie opodatkowanie VAT transakcji dokonywanych pomiędzy podmiotami powiązanymi, a także korzyści związane z poprawą płynności i administracyjne. Wprowadzenie w Polsce regulacji dotyczących grup VAT ma istotnie zwiększyć atrakcyjność polskiego sektora finansowego.

W uzasadnieniu nowelizacji wskazano, że celem proponowanego rozwiązania jest umożliwienie podmiotom powiązanym finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie wspólnego rozliczania dla potrzeb podatku od towarów i usług. Rozwiązanie przewidziane w projekcie ma charakter dobrowolny pozwalając na samodzielną decyzję przedsiębiorstw co do woli skorzystania z rozwiązania. Co istotne, pomimo istnienia podatkowych grup kapitałowych na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, w podatku VAT koncepcja rozliczeń grupowych w ogóle nie funkcjonuje. Wiąże się to ze żmudną koniecznością fakturowania transakcji wewnątrz grupy uwzględniając przepisy dotyczące podmiotów powiązanych, co dodatkowo utrudnia prowadzenie działalności.

Zgodnie z obowiązującymi od 1 lipca 2022 r. przepisami, dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu, natomiast dokonane na rzecz podmiotu spoza tej grupy uważa się za dokonane przez tą grupę. Również dostawa towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy uważa się za dokonane na rzecz tej grupy. Przepisy regulują również przypadki dostawy i świadczenia usług dokonane przez oraz na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT, a położonego poza terytorium kraju. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT na rzecz podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział uważa się za dokonane przez grupę VAT na rzecz podmiotu, który do niej nie należy. To samo dotyczy dostawy lub usług dla innego oddziału podatnika położonego poza terytorium kraju.

Przepisy przewidują również regulacje dotyczące rozliczeń grupy VAT za pierwszy i ostatni rok obrachunkowy jej działalności. W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku.