„Iluzoryczny wspólnik” a wzmożone kontrole ZUS

W ostatnim czasie można dostrzec znaczące nasilenie aktywności kontrolnej prowadzonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, której celem stają się przede wszystkim spółki dwuosobowe, w których jeden ze wspólników posiada niewielki procent udziałów w spółce.

Wspólnik, który posiada niewielki procent udziałów w spółce jest traktowany przez ZUS jako tzw. „wspólnik iluzoryczny”. Zdaniem ZUS, udział w spółce takiego wspólnika ma na celu jedynie formalną zmianę statusu spółki ze spółki jednoosobowej na wieloosobową. ZUS stoi na stanowisku, że pozwala to dominującemu wspólnikowi, a faktycznie – jedynemu, na nieopłacanie składek na zasadach właściwych dla prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Według ZUS, spółkę formalnie wieloosobową, lecz z dominującym jednym wspólnikiem, powinno się traktować analogicznie tak jak spółkę jednoosobową. Taki wspólnik nie może podlegać ubezpieczeniu jako pracownik spółki. W przypadku stwierdzenia, że dany wspólnik jest iluzoryczny, ZUS podejmuje działania mające na celu egzekwowanie uiszczania prawidłowych – zdaniem ZUS – składek ubezpieczeniowych.

Stanowisko ZUSu znajduje potwierdzenie w ostatnio wydanym orzecznictwie sądowym. W wyroku z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt I USKP 144/21, Sąd Najwyższy wskazał, że nie uważa się za zatrudnienie na podstawie umowy o pracę sytuacji, w której dominujący wspólnik pozostaje w stosunku pracy ze spółką, podczas gdy udział pozostałych wspólników w kapitale spółki jest tak nieznaczny, iż staje się w praktyce czysto teoretyczny.

***

Zespół AXELO oferuje wsparcie prawne celem przygotowania się na kontrole ZUS w ww. zakresie, obejmujące przede wszystkim analizę sytuacji udziałowców danej spółki oraz podjęcie czynności zabezpieczających.

Jaka jest sytuacja udziałowców spółki? Czy jest ryzyko zakwestionowania sposobu podziału udziałów w spółce? Jakie wskazać argumenty w razie kontroli ZUS? Jakie podjąć czynności zapobiegawcze? – celem uzyskania odpowiedzi na te pytania skontaktuj się z naszymi ekspertami.