Sankcje międzynarodowe może uporządkować jedna ustawa – projekt

Projekt nowej ustawy o środkach ograniczających z 26 czerwca 2025 r. ma szansę stać się jednym z najważniejszych aktów prawnych w obszarze bezpieczeństwa gospodarczego państwa i odpowiedzialności przedsiębiorców. Ustawa ta – określana już niekiedy jako „konstytucja sankcyjna” – ma uporządkować i zintegrować w jednym dokumencie zasady wdrażania sankcji międzynarodowych w Polsce, dotychczas rozproszonych w wielu różnych przepisach.

Nowe przepisy mają na celu usystematyzowanie wdrażania w Rzeczypospolitej Polskiej środków ograniczających Unii Europejskiej oraz tych wynikających z decyzji organów międzynarodowych w sprawach utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa wiążących Rzeczpospolitą Polską na podstawie prawa międzynarodowego (ONZ).Oznacza to, że Polska zyska narzędzia pozwalające reagować na zagrożenia nie tylko poprzez wykonanie zobowiązań unijnych, lecz także w ramach własnej, autonomicznej polityki bezpieczeństwa.

Z punktu widzenia przedsiębiorców projekt wprowadza szereg zmian, które w praktyce mogą znacząco wpłynąć na działalność gospodarczą:

• Ujednolicenie i uproszczenie przepisów sankcyjnych, które dotychczas były rozproszone w wielu aktach prawnych.
• Precyzyjne określenie kompetencji organów i powołanie międzyresortowego Zespołu ds. Środków Ograniczających.
• Utworzenie krajowego rejestru sankcyjnego, prowadzonego przez Szefa KAS.
• Wprowadzenie krajowych sankcji sektorowych, możliwych do zastosowania w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu państwa.
• Nowe środki wsparcia i nadzoru, takie jak możliwość ustanowienia zarządu przymusowego w podmiotach objętych sankcjami.
• Dwa poziomy odpowiedzialności – administracyjny i karny – zgodne z wymogami unijnej dyrektywy 2024/1226.

Chociaż projekt znajduje się jeszcze na etapie prac legislacyjnych, już teraz wyraźnie odzwierciedla restrykcyjne podejście ustawodawcy do zagadnień sankcyjnych. Jednocześnie stanowi czytelny sygnał dla przedsiębiorców o konieczności wdrożenia wewnętrznych procedur zapewniających prawidłowe stosowanie przepisów sankcyjnych oraz minimalizujących ryzyko naruszeń i związanych z nimi sankcji finansowych.

W tym zakresie nasi doradcy mogą pomóc w:

• opracowaniu lub aktualizacji procedur sankcyjnych,
• przeprowadzeniu oceny ryzyka sankcyjnego w organizacji i wśród kontrahentów,
• przygotowaniu polityki weryfikacji i monitorowania partnerów biznesowych,
• a także w szkoleniu zespołów odpowiedzialnych za zgodność i bezpieczeństwo obrotu.

Dzięki odpowiednim procedurom wdrożonym z wyprzedzeniem, przedsiębiorcy nie tylko ograniczą ryzyko nałożenia sankcji, lecz także wzmocnią swoją wiarygodność w relacjach z partnerami biznesowymi i instytucjami finansowymi.