Zmiana formy opodatkowania za 2022 rok tylko do 2 maja

Podatnicy, którzy dla dochodów z działalności gospodarczej wybrali opodatkowanie liniowe lub ryczałt, mogą zmienić te formy na zasady ogólne (skalę podatkową) – czas na to mają zaledwie do 2 maja 2023 r., kiedy to minie termin na dokonanie rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2022 rok.

Przepisy Polskiego Ładu 2.0 (ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw) w art. 14 ust. 1 i art. 15 ust. 2 umożliwiają podatnikom, którzy rozliczali się przed wejściem w życie tej ustawy (czyli przed lipcem 2022 r.) liniowo albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, wybór opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych.

Rozwiązanie to daje szansę na przekalkulowanie i wybór najbardziej korzystnego rozwiązania. Należy bowiem zauważyć, że ustawodawca obniżył stawkę podatku w pierwszym progu podatkowym dla podatników, którzy stosują opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Pierwotnie wynosiła ona 18%, w październiku 2019 roku obniżono ją do 17%, a od lipca 2022 roku stawka podatku w pierwszym progu podatkowym została obniżona do 12%.

Wsteczne przejście z podatku liniowego czy ryczałtu na rozliczenie według zasad ogólnych nie opłaci się jednak każdemu przedsiębiorcy. Podejmując decyzję należy uwzględnić m.in. osiągnięty przychód, odmienność zasad liczenia składki zdrowotnej i możliwość wliczenia jej w koszty, a także prawo do ulg.

Decydując się na przejście z podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na skalę podatkową po zakończonym roku podatkowym, podatnik, który od lipca 2022 r. ujmował składkę zdrowotną w kosztach, jest zobowiązany ją wyksięgować. Ma to związek z tym, że ustawodawca nie dał prawa do ujmowania w kosztach podatkowych ani odliczania w zaliczce na podatek zapłaconej składki zdrowotnej. Podatnicy, którzy złożyli już zeznania PIT-36L lub PIT-38, nie mogą skorzystać z uprawnienia do przejścia na zasady ogólne.

Zmiany dokonać można w prosty sposób - zawiadomienie o zmianie formy opodatkowania powinno nastąpić poprzez złożenie zeznania PIT-36 w miejsce PIT-36L lub PIT-28 w terminie do 2 maja 2023 r., przy czym należy pamiętać o zaznaczeniu odpowiedniego „kwadratu” na drugiej stronie deklaracji (pozycje 60 – 65). Jego pominięcie może skutkować problemem w postaci niezaakceptowania przez fiskus takiej zmiany.

W przypadku podatników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą i będących wspólnikami spółek niebędących osobami prawnymi, zmiana formy opodatkowania z liniowego na skalę dotyczy wszystkich form prowadzenia działalności. Natomiast w takiej sytuacji, w przypadku gdy pierwotnie stosowany był ryczałt, konieczne jest zawiadomienie o wyborze ogólnych zasad opodatkowania przez wszystkich wspólników tej spółki.

Decydując się na zmianę formy opodatkowania po zakończonym roku podatkowym, z podatku liniowego na skalę podatkową, podatnik wykazuje w zeznaniu rocznym miesięczne albo kwartalne zaliczki należne i zapłacone zgodnie z art. 44 ust. 3f, 3h lub 6h ustawy o PIT. Przejście z ryczałtu na zasady ogólne będzie natomiast wymagało wykazania w zeznaniu rocznym:

• osiągniętego dochodu (poniesionej straty) na podstawie art. 24 ust. 2-2b ustawy o PIT,
• miesięcznych albo kwartalnych zaliczek należnych i zapłaconych w wysokości należnego i zapłaconego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych obliczonego zgodnie z ustawą o ryczałcie.

Dodatkowo, podatnik stosujący pierwotnie ryczałt, przed złożeniem zeznania rocznego zobowiązany jest zaprowadzić i uzupełnić księgę przychodów i rozchodów.