Wyrok WSA: straty z lat ubiegłych a danina solidarnościowa

27 kwietnia 2023 r. WSA w Poznaniu wydał korzystny dla podatników wyrok, w którym wyraził tezę, iż podatnik ma możliwość odliczenia od podstawy obliczenia daniny solidarnościowej starty poniesione w latach ubiegłych.

Czym jest danina solidarnościowa?

Danina solidarnościowa, uregulowana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi 4 procent od nadwyżki ponad 1 mln zł. Przy jej wyliczeniu należy uwzględnić sumę dochodów m.in. z tytułu umowy o pracę, czy z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustawa określa katalog odliczeń od podstawy daniny solidarnościowej - mogą być to m. in. składki na ubezpieczenia społeczne.

Przepisy regulujące daninę solidarnościową nie odnoszą się bezpośrednio do możliwości odliczenia straty od jej podstawy i to jest problemem na gruncie ich interpretacji. Natomiast przepisy  tj. art. 9 ust. 3 ustawy o PIT przewiduje możliwość obniżenia dochodu o poniesioną w latach ubiegłych stratę w określony w ustawie sposób.

WSA w Wrocławiu

W wydanym wyroku WSA opowiedział się po stronie podatnika zauważając, że gdyby intencją racjonalnego ustawodawcy było uniemożliwienie uwzględnienia straty z lat ubiegłych przy ustalaniu podstawy odliczenia daniny solidarnościowej, to taka regulacja zostałaby wprost zawarta w ustawie. WSA zaznaczył, iż  rolą ustawodawcy jest ,,tworzenie przepisów klarownych i zrozumiałych dla ich adresatów oraz unikanie zbędnych powtórzeń, których dokonanie nie może stanowić podstawy do stosowania wykładni zawężającej, na niekorzyść podatnika.”

Nie tylko Sąd we Wrocławiu…

Analogiczne stanowisko zostało zawarte między innymi w Wyroku WSA w Krakowie z 8.03.2023 r., sygn. akt  I SA/Kr 2/23, a także w Wyroku WSA w Kielcach z 2.03.2023 r., I SA/KE 423/22.

W przedmiotowej sprawie wypowiedział się także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku 19 lipca 2022 r., sygn. II FSK 452/22 w którym orzekł, iż:

• użycie w art. 30h pkt 2 upór sformułowania: „sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9 i 9a, art. 30b, art. 30c oraz art. 30f” pozwala na zastosowanie przy określaniu dochodu stanowiącego podstawę wyliczenia daniny solidarnościowej wszystkich zasad opodatkowania zawartych w art. 30c udo, a nie tylko konkretnej jednostki redakcyjnej.
• w art. 30h ust. 2 uproś mowa jest o pomniejszeniu sumy dochodów podlegających opodatkowaniu o kwoty wymienione w tym przepisie. Natomiast z art. 9 ust. 3 wynika, że o wysokość straty obniża się dochód uzyskany z danego źródła.
• pomniejszenie, o którym mowa w art. 30h ust. 2 jest obligatoryjne (użyto sformułowania „po ich pomniejszeniu”), a obniżenie dochodu o wysokość straty ze źródła przychodów jest fakultatywne („podatnik może”)

Fiskus wciąż na nie

Mimo korzystnych dla podatników wyroków fiskus wciąż stoi na stanowisku, iż nie można pomniejszać podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o podatkowe starty z lat ubiegłych. Co potwierdza wydana ostatnio interpretacja Dyrektora KIS z dnia 19 kwietnia 2023 r., sygn. 0115-KDIT.4011.217.2023.2.AD.

Jednakże podatnicy mają możliwość zaskarżenia negatywnych w tym zakresie interpretacji, co daje im możliwość uzyskania zmiany stanowiska Dyrektora KIS, a co za tym idzie zapłaty w mniejszej wysokości daniny solidarnościowej bądź uniknięcia jej zapłaty w ogóle.