Nadchodzące obowiązki w zakresie CBAM
21.05.2024 | PODATKI
O podatku CBAM wspominaliśmy już kilkukrotnie, omawiając obowiązki i obciążenia, które związane są z wprowadzeniem granicznego podatku węglowego. Ostatnio pisaliśmy o trwającym aktualnie okresie przejściowym tj. od 1 października 2023 r. do końca grudnia 2024 r. W tym czasie, importerzy oraz pośredni przedstawiciele celni obowiązani są przede wszystkim do dostarczania kwartalnych raportów, dotyczących CBAM.
Poniżej przypomnienie najważniejszych kwestii związanych z CBAM.
Czego dotyczy CBAM i co jest jego celem?
Graniczny podatek węglowy dotyczy importerów sprowadzających do UE towary takie jak: stal, żelazo, aluminium, nawozy, cement, energie elektryczną, wodór.
CBAM jest nowym mechanizmem europejskiego prawa klimatycznego, którego celem jest zrównoważenie kosztów emisji CO2 między krajami, a także wyrównanie warunków konkurencji pomiędzy przemysłem europejskim a zagranicznym, poprzez nałożenie na importowane produkty opłat za wbudowane emisje CO2. Do celów identyfikacji towarów zastosowanie mają kody Nomenklatury Scalonej (CN).
Wyłączenia określone w Rozporządzeniu 2023/956
Istotnym jest, że Rozporządzenie 2023/956 ustanawiające Mechanizm Dostosowywania Cen Na Granicach z Uwzględnieniem Emisji CO2 (CBAM) przewiduje pewne wyłączenia. Oznacza to, że CBAM nie będzie dotyczyć niektórych kategorii towarów przywożonych do Unii Europejskiej.
Wyłączone towary to:
- Towary wymienione w Załączniku I Rozporządzenia, importowane na obszar celny UE o wartości nie przekraczającej 150 euro na przesyłkę.
- Towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych przybywających z państw trzecich, o wartości do 150 euro.
- Towary przeznaczone do transportu lub wykorzystania w związku z działaniami wojskowymi.
Harmonogram wdrożenia CBAM
Wdrożenie mechanizmu CBAM podzielone zostało na dwa etapy. Pierwszy tzw. okres przejściowy CBAM, wiążący się przede wszystkim z nowymi obowiązkami sprawozdawczymi dla importerów, rozpoczął się 1 października 2023 r. i ma trwać do końca 2025 r. Początkowo upoważnieni zgłaszający - informujący o importowanych towarach - będą zobowiązani jedynie do składania raportu o podatku węglowym w okresach kwartalnych, w terminie miesiąca od zakończenia danego kwartału. W związku z tym kolejny, drugi raport należy złożyć w terminie do 31 lipca 2024 r. Natomiast pełne wdrożenie CBAM przewidziane jest na 1 stycznia 2026 r.
Obowiązki w okresie przejściowym oraz po pełnym wdrożeniu
W okresie przejściowym, importerzy wyrobów objętych CBAM będą zobowiązani m.in. do ustalania emisji wbudowanych w importowane przez siebie towary oraz składania kwartalnych Sprawozdań CBAM do Komisji Europejskiej, za pomocą dedykowanej platformy elektronicznej. Przy składaniu dwóch pierwszych raportów kwartalnych składający raporty mogą korzystać z domyślnych danych dotyczących emisji pośrednich i bezpośrednich dla importowanych towarów, które zostały udostępnione przez Komisję Europejską.
Jednakże sprawozdanie za trzeci kwartał tj. sprawozdanie, które należy złożyć do 31 października 2024 r. musi zostać oparte o rzeczywiste dane o emisjach przekazane przez dostawców importowanych towarów.
Po pełnym wdrożeniu CBAM, tj. od 1 stycznia 2026 r. pojawią się dodatkowe obowiązki i koszty, w tym m.in.:
- tylko podmioty zarejestrowane na potrzeby CBAM jako Upoważnieni Zgłaszający będą mogły importować do UE wyroby objęte CBAM;
- Upoważnieni Zgłaszający będą zobowiązani do ustalania poziomu emisji wbudowanych w importowane przez nich wyroby objęte mechanizmem oraz składania corocznych Deklaracji CBAM w terminie do 31 maja każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy;
- obowiązkiem Upoważnionych Zgłaszających będzie również nabywanie oraz umarzanie, w odpowiednich okresach, właściwej liczby specjalnych Certyfikatów CBAM odpowiadającej ustalonemu wcześniej poziomowi, zaimportowanych emisji;
- na Upoważnionych Zgłaszających będzie również ciążyć szereg innych obowiązków i formalności, w tym związanych z przechowywaniem danych i dokumentacji.
Kary pieniężne
Rozporządzenie 2023/956 przewiduje również kary związane z niedopełnieniem obowiązków CBAM. Kary te dotyczą:
- upoważnionych zgłaszających CBAM, którzy po pełnym wdrożeniu, nie przekazali do umorzenia, w terminie do 31 maja każdego roku, liczby certyfikatów CBAM odpowiadającej emisjom wbudowanym w towary przywiezione w poprzednim roku kalendarzowym,
- osób innych niż upoważniony zgłaszający, którzy dokonywali wprowadzenia towarów na teren UE bez spełnienia obowiązków wynikających z Rozporządzenia 2023/956, takich jak rejestracja, składanie deklaracji czy uiszczanie opłat.
W przypadku pytań w zakresie identyfikacji towarów objętych nowymi regulacjami, a także potrzeby konsultacji w zakresie CBAM i związanych z tym wymogów sprawozdawczych, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami: Wojciechem Hałucha i Gabrielą Paterek