Nadchodzą zmiany w PCC płaconym przy zakupie mieszkań i domów

Procedowana jest nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nowelizację skierowano już do senatu (druk 993). Zgodnie z nią:

• Od zakupu na rynku wtórnym pierwszego mieszkania lub domu w ogóle nie trzeba będzie płacić PCC (obecnie w tej sytuacji należy uiścić PCC w wysokości 2% podstawy opodatkowania);
• Od hurtowego zakupu na rynku pierwotnym trzeba będzie zapłacić zarówno VAT jak i PCC w wysokości 6% podstawy opodatkowania, przy czym podwójne opodatkowanie pojawi się w przypadku hurtowego zakupu powyżej 5 lokali w jednej inwestycji.

Zwolnienie z PCC w przypadku pierwszego zakupu na rynku wtórnym ma wejść w życie już po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, natomiast podwójne opodatkowanie wejdzie w życie od nowego roku.

Celem ustawodawcy było uderzenie głównie w fundusze inwestycyjne nabywające hurtowo duże ilości mieszkań w jednej inwestycji. Jednak podwójne opodatkowanie łatwo jest obejść.

Przepisy nie odnoszą się bowiem do podmiotów powiązanych, a w praktyce fundusze czy inne duże podmioty dokonujące hurtowych nabyć mają dużo podmiotów powiązanych. Można zatem wyobrazić sobie sytuację, w której poszczególne podmioty powiązane nabywają po 5 lokali w danej inwestycji – w takiej sytuacji do zapłaty jest tylko VAT o stawce w wysokości 8% (przy założeniu, że mieszkanie lub dom spełnia warunki budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym). Kolejnym możliwym obejściem tego przepisu jest nabycie lokali przez członków rodziny z zerowej grupy podatkowej w ilości do 5, a następnie obdarowanie innych członków rodziny z grupy zerowej takim lokalem – bez podatku od spadków i darowizn.

Zwolnienie będzie mieć zastosowanie w przypadku, gdy kupujący nie będzie właścicielem lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, budynku mieszkalnego jednorodzinnego, ani spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Wyjątek będzie też dotyczyć osób, które otrzymały w spadku maksymalnie połowę mieszkania lub domu. Zgodnie z przepisami intertemporalnymi do czynności mających miejsce przed wejściem w życie zwolnienia zastosowanie będą mieć przepisy dotychczasowe.

Co zaś się tyczy podwójnego opodatkowania, wprowadzone zostanie do ustawy jako wyjątek od zasady, że obowiązek PCC nie istnieje względem czynności opodatkowanych VATem. Oznacza to, że jeżeli osoba fizyczna lub spółka zakupi 6 lub więcej mieszkań w jednym bloku, to podwójny podatek należy zapłacić od 6 oraz każdego następnego mieszkania. W razie jednak zakupu lokali w różnych lokalizacjach (w ramach różnych inwestycji) wartości nie podlegają sumowaniu.