Fundacja rodzinna – rozwiązanie dla inwestorów pasywnych i aktywnych

Fundacja rodzinna została wprowadzona do polskiego porządku prawnego 22 maja 2023 r., jako narzędzie zapewnienia międzypokoleniowej sukcesji biznesu. Głównym adresatem tego rozwiązania prawnego są firmy rodzinne. Znaczna ilość publikacji dotyczących fundacji rodzinnych sprawia wrażenie, że wszystko na ten temat zostało już napisane. Nie do końca.

Model sukcesji oparty na fundacji rodzinnej najczęściej utożsamiany jest z wykorzystaniem tej instytucji do ulokowania kluczowych aktywów fundatora, przez które najczęściej rozumie się udziały lub akcje (względnie ogół praw i obowiązków) w spółce prowadzonej przez kilkanaście lub kilkadziesiąt lat przez fundatora lub fundatorów. W przeważającej części publikacji czy informacji na temat fundacji rodzinnej dominuje koncepcja wykorzystania tego rozwiązania.

Tymczasem fundacja rodzinna może stanowić narzędzie do budowania kapitału, który nie tylko może w przyszłości być przedmiotem transferu międzypokoleniowego, ale być gwarantem spełniania określonych świadczeń na rzecz beneficjentów zdecydowanie wcześniej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej „Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów”. Fundację rodzinną można zatem wykorzystać także do budowania kapitału w horyzoncie krótko i średnioterminowym, który natomiast w dłuższej pespektywie może, choć nie musi, być przedmiotem rozporządzeń na wypadek śmierci.

W takim ujęciu fundacja rodzinna wydaje się szczególnie atrakcyjnym rozwiązaniem do lokowania kapitału w celu realizowania inwestycji w instrumenty finansowe lub projekty typu venture capital lub private equity.

Na praktyczne potwierdzenie powyższego wniosku nie trzeba było długo czekać. Szanse, jakie w działalności inwestycyjnej daje fundacja rodzinna dostrzegł choćby rynek inwestorów giełdowych. Tytułem przykładu można wskazać:

• Transakcja sprzedaży akcji spółki STS Holding S.A. przez fundacje rodzinne w organizacji na rzecz Entain Holdings (CEE) Ltd[1];
• Transakcje na akcjach spólki OT Logistics S.A.[2] realizowane przez fundację rodzinną w organizacji.

Istotnym czynnikiem przemawiającym za prowadzeniem działalności inwestycyjnej w formie fundacji rodzinnej jest przewidziane podmiotowe zwolnienie fundacji rodzinnej z podatku dochodowego (art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy CIT). Prowadzenie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej w zakresie uczestnictwa w spółkach praw handlowego czy inwestycji w papiery wartościowe korzystać będzie bowiem z tego zwolnienia, natomiast opodatkowanie może pojawić się dopiero przy spełnianiu świadczeń na rzecz beneficjentów (a i wówczas może korzystać z pewnych preferencji).

Fundacja rodzinna zapewnia więc możliwość budowania kapitału także poprzez krótko i średnioterminowe inwestowanie nadwyżek finansowych, przy zachowaniu preferencyjnych możliwości w zakresie reinwestycji zysków wypracowanych w tych inwestycjach.

W planowanej działalności inwestycyjnej warto rozważyć fundację rodzinną jako podmiot, przeznaczony do inwestowania nadwyżek kapitałowych w inwestycjach niezwiązanych krótkoterminowo z międzypokoleniowym transferem biznesu. Rozwiązanie to wydaje się szczególnie atrakcyjne w przypadku inwestowania w papiery wartościowe, projekty typu venture capital czy private equity.

Zapraszamy do kontaktu – nasi doradcy chętnie udzielą dodatkowych wyjaśnień oraz wesprą merytorycznie w sprawach związanych z fundacjami rodzinnymi.

[1]   Źródło: https://infostrefa.com/infostrefa/pl/wiadomosci/45569273,sts-holding-sa-16-2023-otrzymanie-informacji-o-zawarciu-dokumentacji-transakcyjnej-przez-wiekszosciowych-akcjonariuszy-spolki-w-zwiazku-z-planowanym-wezwaniem-na-akcje-spolki-ktore-zostanie-ogloszone-przez-entain-holdings-cee-ltd-oraz-ujawnienie-opoz;

[2] Źródło: https://infostrefa.com/infostrefa/pl/wiadomosci/45468829,ot-logistics-sa-28-2023-zawiadomienie-w-trybie-art-69-ustawy-o-ofercie-o-zmianie-udzialu-w-ogolnej-liczbie-glosow-w-spolce