Obniżenie wkładów wspólników spółki komandytowej

Każdy z komandytariuszy spółki komandytowej zobowiązany jest, zgodnie z regulacjami kodeksu spółek handlowych oraz na podstawie zawartej umowy spółki, wnieść do spółki wkład. Wkład może mieć charakter pieniężny, jak również stanowić aport. W takim przypadku, umowa spółki powinna określać przedmiot tego świadczenia, jego wartość, jak również osobę wspólnika, który wnosi takie świadczenie niepieniężne. Jednocześnie, jeśli umowa spółki nie zawiera odmiennych regulacji, dopuszczalne jest, że wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa.

Wspólnicy mogą zgodnie postanowić o obniżeniu ich wkładów pieniężnych, a w konsekwencji zmienić w tym zakresie postanowienia umowy spółki. Wypłata kwoty, o którą zostały obniżone wkłady będzie możliwa w sytuacji, gdy Spółka będzie dysponowała odpowiednimi środkami na taką wypłatę. Zmiana umowy spółki w tym zakresie będzie stanowiła zmianę skuteczną z chwilą jej podjęcia, a następczy wpis w KRS będzie miał charakter wyłącznie deklaratoryjny.

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, że brak jest wymogów dla określenia minimalnej wysokości wkładów jakie zobowiązani są wnieść wspólnicy w Spółce komandytowej. Z tego względu wartość wkładów jaka pozostawiona zostałaby przy wspólnikach, pozostaje kwestią do ich swobodnego uznania, z tym zastrzeżeniem jednak, że co do zasady wysokość wniesionych wkładów do Spółki winna korelować z wysokością ustalonego dla wspólników zysku.

Inny podział zysku niż proporcje wniesionych wkładów może znaleźć zastosowanie w obliczu spełnienia następujących przesłanek:

• Istnieją obiektywne przesłanki, aby podział ten ustalić w odmienny sposób (tj. specyficzne cechy danego wspólnika, dodatkowe umiejętności czy większy nakład pracy dla Spółki),
• Konieczność uprzywilejowania wspólnika otrzymującego mniejszy udział w zysku w inny wymierny sposób (np. poprzez zapis w umowie spółki przewidujący podział majątku w razie rozwiązania lub likwidacji spółki, proporcjonalny do wniesionych wkładów).

Brak spełnienia tych przesłanek, może wiązać się z kwestionowaniem czynności przez urząd skarbowy.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone m.in. w Interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 maja 2017 r. (0112-KDIL3-3.4011.46.2017.1.KP).  

Tym samym uproszczona procedura obniżenia wkładów w spółce komandytowej wiąże się z koniecznością podjęcia następujących czynności: podjęcie uchwały o obniżeniu wkładów, podjęcie uchwały o zmianie umowy Spółki, zgłoszenie dokonanych zmian do KRS i CRBR, wypłacenie określonych środków wspólnikom, których wkłady zostały obniżone.

Na marginesie należy wskazać, że na chwilę obecną możliwe jest już zgłoszenie zmiany wysokości wkładów w spółce komandytowej w KRS – na początku wprowadzenia systemu PRS (czyli z dniem 1 lipca 2021 r.) takiej możliwości nie było – system nie przewidywał takiej rubryki do uzupełnienia.

Jeśli chodzi o kwestie podatkowe związane z obniżeniem wkładu komandytariusza do Spółki komandytowej oraz wypłatą tych środków na jego rzecz, przyjmuje się, że zwrot części wkładu nie powoduje u wspólnika przysporzenia majątkowego, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy PIT. Wspólnik odzyskuje bowiem w wyniku zwrotu wkładu część swojego majątku, wniesionego wcześniej do spółki jako jego wkład (wyrok NSA z dnia 2 lutego 2021 r., sygn. akt II FSK 2814/18).

Co do zasady częściowy zwrot wkładu jest zatem neutralny podatkowo (koszt uzyskania przychodu ustala się analogiczne jak przy wystąpieniu ze spółki), zatem przychód w wysokości zwracanego wkładu jest pomniejszany o koszt w wysokości wkładu wniesionego

Jednocześnie, pamiętać należy, iż w tym zakresie planowane są zmiany w Polskim Ładzie.  W ustawach PIT i CIT wprowadzony zostanie przepis, zgodnie z którym przychodem są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce, przy czym odpowiednio będzie stosować się przepis stanowiący, że do przychodów nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Tym samym, w niedługiej perspektywie, możliwe jest że obniżenie wkładów wspólników w spółce komandytowej przestanie być neutralne podatkowo. Dla wspólników planujących podjęcie takich działań w przyszłości korzystniejsze, pod względem podatkowym, może być rozważenie przeprowadzenia tych działań zanim Polski Ład wejdzie w życie.

Kontakt:

Paulina Kula, adwokat / E: p.kula@axelo.pl