Banki masowo pozywają frankowiczów

Frankowicze, którzy zdecydowali się na wejście w spór z bankami mogą spodziewać się pozwów o zwrot kapitału oraz wynagrodzenie za korzystanie z niego. Jest to rozwiązanie chroniące banki przed upływem 3 letniego terminu przedawnienia roszczeń.

Analogiczna sytuacja miała miejsce w 2021 r. – wówczas otrzymali je kredytobiorcy, którzy zdecydowali się na spór z bankami w 2018 r. Z każdym miesiącem liczba spraw wzrasta – stanowi to zagrożenie między innymi dla warszawskiego sądu frankowego - XXVIII Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Warszawie, w którym w chwili obecnej na rozprawę czeka się i tak latami.

W pozwach banki domagają się zwrotu kapitału i wynagrodzenia, a także zawieszenia postępowań zainicjowanych przez frankowiczów, podnosząc jednocześnie, iż umowy kredytowe są ważne. Podstawą roszczeń są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, do którego doszło po stronie kredytobiorcy, który przez lata korzystał z udzielonego kapitału, bowiem podnosząc nieważność umowy kredytu uzyskują znaczne wzbogacenie bez podstawy prawnej.

Takie działanie to odpowiedź na uchwały Sądu Najwyższego wydane w 2021 r., według których termin skutecznego dochodzenia roszczeń przez banki upływa po 3 latach.  W ocenie jego zachowania kluczowy będzie wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-28/22, w której Trybunał ocenić ma od jakiego momentu należy uznać rozpoczęcie jego upływu. Pełnomocnicy kredytobiorców podnoszą, iż roszczenia banków są przedawnione, ponieważ termin należy liczyć od daty wypłaty kredytu - zdania tego nie podzielają Sądy rozpoznające sprawy.

W uchwale z 7 maja 2021 r. (III CZP 6/21) Sąd wskazał, iż dla początku biegu terminu przedawnienia roszczeń przedsiębiorcy, który zawarł z konsumentem bezskuteczną umowę kluczowy jest moment podjęcia przez konsumenta wiążącej decyzji o akceptacji skutków upadku umowy. Oznacza to, że faktyczny moment rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia rozpoczyna się wraz z wyrażeniem zgody przez konsumenta na skutki, jakie wiąże ze sobą bezskuteczność umowy. Wiąże się to z tym, że dopiero akceptacja przez konsumenta rozpoczyna bieg przedawnienia roszczeń bezskutecznej umowy kredytowej.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem wstępnym z 29 czerwca 2022 r. (sygn. akt XV C 137/22) orzekł, iż roszczenie banku o zwrot kapitału jest „oczywiście uzasadnione”, jednocześnie wskazując, że na podstawie art. 405 i następnych kodeksu cywilnego bankowi należy się roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z wypłaconego kapitału, z uwagi na to, iż wypłacona kwot ma obecnie wartość wyższą niż miało to miejsce w dniu wypłacenia środków.

Nie jest to jedyny wyrok korzystny dla banków. W kolejnej sprawie Sąd Okręgowy w Krakowie w sprawie o sygnaturze I C 1112/17 wydał w dniu 29 lipca 2022 r. wyrok częściowy zasądzając od kredytobiorcy zwrot na rzecz banku wypłaconego kredytu w pełnej wysokości.

Odpowiedzi banku na działania kredytobiorców oznaczają, iż z jednej umowy kredytu wyniknąć mogą 2 lub więcej odrębnych postępowań. Spowoduje to znaczne opóźnienia w ich rozpoznawaniu. Warto zaznaczyć, iż większość spraw zainicjowana przez kredytobiorców w ostatnich latach w dalszym ciągu się nie zakończyła.

Kontakt

Ernest Szczęch, radca prawny / e.szczech@axelo.pl