Ustawa o ochronie sygnalistów - prace przyspieszają

Prace nad projektem ustawy o ochronie sygnalistów znacznie przyspieszyły. W dniu 24 kwietnia 2024 r. projekt ustawy o ochronie sygnalistów został skierowany do I czytania do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Termin przedstawienia sprawozdania upłynie w dniu 20 maja 2024 r. Oznacza to, że projekt wszedł na zaawansowany etap procesu legislacyjnego i należy spodziewać się, że w najbliższym czasie doczekamy się pojawienia regulacji, które powinny obowiązywać już od ponad 2 lat.

Projekt ustawy nakłada na podmioty prawne, które zatrudniają co najmniej 50 osób, obowiązek stworzenia dedykowanej procedury. Obowiązek ten – bez względu na liczbę zatrudnionych – dotyczy przede wszystkim organizacji działających w obszarach takich, jak usługi finansowe, przeciwdziałanie praniu pieniędzy, finansowanie terroryzmu, bezpieczeństwo transportu oraz ochrona środowiska. Pozostałe jednostki, niespełniające kryteriów wskazanych w ustawie mogą decydować o wprowadzeniu Procedury z własnej inicjatywy. Podkreślenia wymaga fakt, że przepisy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa mają zastosowanie bez względu na poziom zatrudnienia w danej organizacji.

Należy wskazać, iż wdrożenie procedury wymaga przeprowadzenia konsultacji ze związkami zawodowymi lub, w przypadku ich braku, z przedstawicielami pracowników (co najmniej dwoma) wyłonionymi zgodnie z procedurami obowiązującymi w danej organizacji. Projekt ustawy wskazuje, że konsultacji nie można przeprowadzić z przedstawicielami pracowników, którzy zostali wybrani w innym celu. Oznacza to, że w Zakłady Pracy, w których nie funkcjonują związki zawodowe będą zobowiązane do przeprowadzenia nowych wyborów. Podkreślenia wymaga, iż obowiązujące przepisy kodeksu pracy nie wskazują w jaki sposób przeprowadzić wybory przedstawicieli pracowników, tym samym Pracodawcy powinni w tym celu opracować stosowny regulamin.

Jednocześnie należy także zaznaczyć, że konsultacje powinny objąć zarówno pracowników, jak i osoby współpracujące z daną organizacją na postawie stosunków cywilnoprawnych.

Projekt przewiduje także minimalny – 5 dniowy i maksymalny – 10 dniowy okres trwania konsultacji – ma to na celu usprawnienie całego procesu. Po zakończeniu konsultacji i wypracowaniu ostatecznego kształtu procedury, powinna ona zostać wprowadzona w życie po upływie 7 dni od dnia jej ogłoszenia pracownikom w sposób ustalony przez organizację. Istotne jest również, aby informacje o procedurze były przekazywane kandydatom do pracy już na etapie rekrutacji lub negocjacji przed zawarciem umowy.

Biorąc pod uwagę zakres działań, jakie należy podjąć – w tym opracowanie szczegółowej procedury, wdrożenie kanałów przyjmowania zgłoszeń, organizację i przeprowadzenie ewentualnych wyborów przedstawicieli pracowników w przypadku braku związków zawodowych, a także realizację niezbędnych konsultacji – niezbędne jest, aby zainteresowane podmioty zobowiązane do wdrożenia procedur rozpoczęły przygotowania z odpowiednim wyprzedzeniem, co umożliwi im efektywne dostosowanie się do nowych wymogów.

Zachęcamy do rozmowy z naszymi ekspertami, którzy nie tylko mogą odpowiedzieć na pojawiające się pytania i wyjaśnić wątpliwości, ale także wesprzeć w prawidłowym przygotowaniu podmiotu do wdrożenia regulacji.