Umowa o dzieło – istotne zmiany od 1 stycznia 2021

Od stycznia 2021 r. pracodawcy, tj. płatnicy składek będą musieli liczyć się z dodatkowymi obowiązkami wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), to znaczy będą zobowiązani do rejestrowania w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zawartych umów o dzieło.

Taki obowiązek nakłada na płatników składek i osoby fizyczne zlecające dzieła art. 22 tarczy antykryzysowej, czyli ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568). Zmienia on bowiem kilka regulacji ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.), które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2021 r.

Zgodnie z nowymi regulacjami, pracodawca będzie musiał rejestrować w ZUS-ie takiego typu umowy – w terminie 7 dni od podpisania danej umowy.

Zakres podmiotowy

Zgodnie z dodanym ust. 17 do art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązek informacyjny będzie dotyczył każdej umowy o dzieło zawieranej z osobą, która:

• nie pozostaje w stosunku pracy, tj. nie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę,
• nie świadczy pracy w ramach umowy o dzieło na rzecz pracodawcy, z którym łączy ją stosunek pracy.

Cel i skutki wprowadzonej regulacji

Obecnie ZUS nie dysponuje zbiorczymi danymi nt. skali zawierania umów tego typu. W uzasadnieniu do projektu tarczy antykryzysowej napisano, że celem nowych regulacji jest umożliwienie ZUS weryfikacji istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych osób wykonujących umowy o dzieło oraz udostępniania informacji o ich zawarciu ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

Niezależnie od sposobu określenia zakresu informacji o takich kontraktach, bez wątpienia dodany przepis umożliwi Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kontrolę umów o dzieło i ewentualną ich kwalifikację jako stosunków prawnych podlegających obowiązkowym składkom (np. jeśli w rzeczywistości jest umową zlecenia, o świadczenie usług czy umową o pracę), a co za tym idzie szerzej i lepiej monitorować ewentualne nadużycia stron zawierających tego rodzaju umowy.
Pozwoli także ustalić skalę wykonywania pracy w formie umów o dzieło, co może prowadzić do podjęcia decyzji o włączeniu takich kontraktów do grupy tytułów objętych obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Osoba kontaktowa:

Justyna Gunia
Radca Prawny
M: +536 426 274
E: j.gunia@axelo.pl