Praca zdalna - projekt nowelizacji kodeksu pracy

Uregulowania dotyczące pracy zdalnej pojawiły się w ubiegłym roku (obowiązują od 11 marca 2020 roku), w związku z pandemią zakaźnej choroby COVID – 19 jako rozwiązanie na pracę dla znacznej części pracowników, jednakże zagadnienia te nie były zapisane w kodeksie pracy. Aktualnie, pojawił się projekt przepisów, w myśl których w kodeksie pracy mają pojawić się uregulowania dotyczące pracy zdalnej.  Wskazujemy poniżej najistotniejsze kwestie.

Praca zdalna – założenia

• przepisy dotyczące pracy zdalnej zastąpić mają obowiązujące zapisy pozwalające wykonywać pracę w warunkach telepracy — projekt przewiduje bowiem uchylenie art. 67(5)-67(17) k.p.;
• zgodnie z definicją pracy zdalnej ma być to praca wykonywana przez pracownika w miejscu uzgodnionym z pracodawcą, którym może być mieszkanie pracownika, zaś do jej wykonywania mogą być używane środki bezpośredniego porozumiewania się na odległość;
• zgodnie z założeniem, pracownik mógłby świadczyć pracę zdalną wyłącznie po uzgodnieniu jej warunków z pracodawcą;
• przejście na pracę zdalną w czasie trwania stosunku pracy byłoby „warunkowe” — każda ze stron mogłaby, w ciągu 3 miesięcy od wprowadzenia zmian wystąpić z „wiążącym wnioskiem” o przywrócenie poprzednich warunków;
• pracodawca w wyjątkowych przypadkach  mógłby jednostronnie polecić zdalne wykonywanie pracy: po wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego lub jednego ze stanów epidemicznych (oraz w ciągu 3 miesięcy po ich odwołaniu), a także jeśli jest to niezbędne dla zapewnienia pracownikowi warunków BHP — pod warunkiem jednak, że pracownik oświadczy, że jego warunki „lokalowe i techniczne” pozwalają mu na wykonywanie pracy zdalnej;
• istniałaby możliwość „okazjonalnego” wykonywania pracy zdalnej, przez nie więcej niż 12 dni w roku, na złożony przez pracownika wniosek.

Obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące pracy zdalnej

• warunki i zasady wykonywania pracy zdalnej powinny zostać określone w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi, a jeśli organizacja związkowa u pracodawcy nie działa, może ustalić je w regulaminie skonsultowanym z przedstawicielami pracowników;
• istniałby obowiązek dokonania oceny ryzyka zawodowego;  
• za organizację stanowiska pracy zdalnej odpowiadałby pracownik, tj. na jego barkach spoczywałaby dbałość o przestrzeganie bhp a potwierdzeniem byłoby sporządzone oświadczenie;
• obowiązkiem pracodawcy byłoby dostarczenie zdalnemu pracownikowi materiałów i narzędzi pracy, a także pokrycie kosztów związanych z ich używaniem; praca na sprzęcie stanowiącym własność pracownika byłaby dopuszczalna, jednak w takim przypadku pracodawca miałby obowiązek zwrotu poniesionych wydatków (ryczałtem);
• projekt przewiduje, że wszelkie informacje byłyby przesyłane za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się, lub też w inny sposób, który zostałby uzgodniony z pracodawcą;
• pracodawca miałby ustawowe prawo kontroli wykonywania pracy w miejscu jej wykonywania — czyli także w mieszkaniu pracownika, jeśli tak określono w umowie — jednakże wyłącznie w godzinach pracy pracownika, w sposób dostosowany do miejsca i charakteru pracy zdalnej, z poszanowaniem prywatności pracownika.

Oczywiście jest to projekt regulacji, dlatego też mogą nastąpić zmiany. Co istotne: według założeń projektu, zapisy w kodeksie pracy miałyby wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia odwołania, stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z pandemią SARS-CoV-2.

Kontakt:

Justyna Gunia, radca prawny / E: j.gunia@axelo.pl