Zmiany w zakresie doręczania pism procesowych - nowela Kpc

Obecnie trwające prace legislacyjne dotyczące Kodeksu postepowania cywilnego, które mają na celu ujednolicić oraz uszczelnić przepisy dotyczące doręczeń.

Proponowane przez projektodawcę zmiany mają na celu doprecyzować oraz usprawnić sposób doręczenia pism procesowych osobom fizycznym, które nie prowadzą działalności, jak i w stosunku do tych, którzy są wpisani do CEIDG. W obecnym stanie prawnym, zgodnie z art. 1391, jeżeli pozwany nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony swoich praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób zgodny z przepisami, to powód ma obowiązek doręczyć pozwanemu pismo za pośrednictwem komornika. Projektodawca poprzez wprowadzenie art. 1391 § 2 kpc, stanowi, iż eliminacji podlega prawo powoda do wskazania jedynie adresu pozwanego, w związku z tym jedynym wyjątkiem, gdy strona nie jest zobowiązana do doręczenia pisma przez komornika jest sytuacja, w której powód dowiedzie na piśmie fakt zamieszkiwania pozwanego pod wskazanym adresem. W wyniku udowodnienia faktu wskazanego powyżej pismo zostanie uznane za doręczone, co ma regulować projektowany przepis art. 1391 § 3 kpc. Ważną zmianą jest także wprowadzenie art. 1392 , zgodnie z którym powód nieposiadający siedziby lub miejsca zamieszkania, który nie jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wykonującego zawód w RP, jest zobligowany przez sąd, który z urzędu nakazuje powodowi doręczenie korespondencji pozwanemu przez komornika.

W kwestii doręczeń pism podmiotom wpisanym do CEIDG – w sytuacji, gdy nie ma możliwości doręczenia pisma przedsiębiorcy wpisanemu do CEIDG ze względu na brak ujawnienia zmiany adresu w rejestrze, pismo doręcza się na adres zamieszkania przedsiębiorcy, a w przypadku doręczenia komorniczego, koszty będą obciążały adresata pisma. Zmiana ta jest związana bezpośrednio z innym nowo powstałym przepisem (art. 136 § 5 kpc), zgodnie z którym przedsiębiorcy wpisani do CEIDG będą zobowiązani do zawiadamiania sądu o każdorazowej zmianie adresu do doręczeń. Brak oczekiwanego działania od przedsiębiorcy skutkować będzie pozostawieniem pisma w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Regulacja ta ma dotyczyć jedynie pierwszego pisma w sprawie, natomiast pozostałe będą doręczane na zasadach przewidzianych w art. 133 §21, zgodnie z brzmieniem którego podmiotowi wpisanemu do CEIDG pisma procesowe doręcza się na adres do doręczeń wskazany w rejestrze, chyba że wskazał on inny adres.

W przypadku proponowanych zmian dotyczących doręczeń komorniczych na podstawie art. 1391 kpc projektodawca wskazuje, że dotyczy to jedynie osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami, ponieważ do przedsiębiorców zastosowanie będzie miał art. 133 §21 kpc. Co więcej art. 1391 §1 kpc dotyczył będzie także doręczeń orzeczeń sądowych, a nie jak dotychczas tylko pozwów i pism procesowych. Projektodawca w celu jak największej optymalizacji sposobu doręczeń pism procesowych przewiduje wprowadzenie przepisu, który pozwoli sądowi na odstąpienie od doręczenia komorniczego. W przypadku gdy pismo zostało zawizowane dwukrotnie, a adres wskazany przez powoda nie budzi zastrzeżeń tj. załączył dowody na zamieszkanie pozwanego pod wskazanych adresem, pismo uznaje się za doręczone. W szczególności dotyczy to pozwanego, wobec którego toczą się inne postępowania, w których sąd doręczał pisma na wskazany adres.

Podsumowując, projektodawca poprzez zaproponowane przepisy dąży do rozwiania wątpliwości, które powstały poprzez praktyczne stosowanie uzupełnianych  przepisów. Oczywistym jest, iż celem wskazanego projektu jest zagwarantowanie stronom czynnego udziału w sprawie oraz obrony swoich praw, na co bez wątpienia ma wpływ skuteczne doręczenie pierwszego pisma w sprawie. Doprecyzowanie przepisów w tej materii, jak i nałożenie na przedsiębiorców obowiązku informowania o zmianie adresu, w oczywisty sposób usprawni dokonywanie doręczeń. Uzasadnioną wątpliwość może budzić nowe uprawnienie sądu do oceny, czy adres zamieszkania jest prawidłowy lub budzi wątpliwości, jednakże jest to projekt przepisu, w związku z tym wszystko zależy od jego ostatecznego brzmienia oraz praktycznego zastosowania.