Zawezwanie do próby ugodowej nie przerwie biegu przedawnienia

04.03.2022 | PRAWO CYWILNE

Przypominamy, że w dniu 30 czerwca 2022 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu Cywilnego, która wpłynie na zasady odnoszące się do przerywania biegu przedawnienia dochodzonych należności cywilnoprawnych. Dotychczas, zawezwanie do próby ugodowej, było często stosowanym i stosunkowo tanim sposobem na przerwanie biegu przedawnienia i niekiedy, niemalże dwukrotne wydłużenie czasu, w którym możliwe było dochodzenie należności. Tego rodzaju działania skłoniły jednak ustawodawcę krajowego do ograniczenia skutków złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w odniesieniu do biegu terminu przedawnienia.

Co się zmienia?

Nowelizacja art. 121 Kodeksu Cywilnego przewiduje rozszerzenie katalogu przypadków, w których bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu o:

roszczenia objęte umową o mediację - przez czas trwania mediacji;
roszczenia objęte wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej- przez czas trwania postępowania pojednawczego.

W konsekwencji, wnioski o zawezwanie do próby ugodowej składane po dniu 30 czerwca 2022 r. odniosą skutek w postaci zawieszenia, a nie jak dotychczas przerwania biegu terminu przedawnienia. Oznacza to, że po zakończeniu postępowania pojednawczego termin przedawnienia będzie kontynuował swój bieg, a nie rozpoczynał go na nowo. W efekcie więc, wszczęcie postępowania pojednawczego nie pozwoli już na „odzyskanie” terminu przedawnienia.

Od kiedy zmiany wejdą w życie?

Ustawodawca zdecydował się jednak na odroczenie momentu, w którym omawiane zmiany rozpoczną obowiązywać do dnia 30 czerwca 2022 r. Jednocześnie, w ustawie nowelizującej wyraźnie zastrzeżono, że do mediacji i postępowań pojednawczych, które zostały wszczęte oraz nie zostały zakończone przed dniem 30 czerwca 2022 r. stosowane będą przepisy poprzednio obowiązujące. W konsekwencji, przyjąć należy, że wszelkie postępowania o zawezwanie do próby ugodowej, które zostaną wszczęte do 30 czerwca 2022 r. i będą pierwszymi w odniesieniu do danej wierzytelności, będą skutkowały przerwaniem biegu przedawnienia i pozwolą wierzycielom na odroczenie momentu ich definitywnego dochodzenia w trybie procesowym.

Jakie działania można podjąć?

Mając na względzie, że termin obowiązywania nowelizacji został odroczony w czasie, warto już teraz przeprowadzić audyt nieuregulowanych wierzytelności i rozważyć możliwość skierowania przed dniem 30 czerwca 2022 r. wniosków o zawezwanie do próby ugodowej, aby wywołać skutek przerwania biegu przedawnienia, zanim wejście w życie znowelizowanych przepisów to uniemożliwi. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadkach gdy:

aktualnie wierzyciel nie chce, bądź nie może ponosić kosztów związanych ze wszczęciem postępowania sądowego, ale nie wyklucza podjęcia takich kroków w przyszłości,
aktualnie wierzyciel nie dysponuje wystarczającymi środkami dowodowymi umożliwiającymi skuteczne dochodzenie roszczeń przed sądem, ale nie jest wykluczone że ujawnią się one w późniejszym czasie,
aktualnie dłużnik nie ma majątku wystarczającego na zaspokojenie wierzyciela, ale istnieje szansa na to, że uzyskanie w przyszłości tytułu wykonawczego może pozwolić wierzycielowi na skuteczne dochodzenie należności,
przedawnienie wierzytelności, może skutkować upadkiem posiadanych zabezpieczeń (np. hipotecznych).

Zachęcamy do rozmowy z naszymi ekspertami, którzy nie tylko mogą odpowiedzieć na pojawiające się pytania i wyjaśnić wątpliwości, ale także wesprzeć w przeprowadzeniu audytu nieuregulowanych wierzytelności i podjęciu decyzji co do ich skierowania do postępowania pojednawczego.