Rozpoczęcie i zawieszenie biegu przedawnienia - nowelizacja KC

18.02.2022 | PRAWO CYWILNE

Instytucja przedawnienia jest jednym z ważniejszych elementów kodeksu cywilnego, ponieważ niedopilnowanie terminu przedawnienia, jest dla wierzycieli równoznaczne z utratą szansy na odzyskanie swoich należności. Równie ważnymi aspektami wyżej wymienionej instytucji są: bieg, jego rozpoczęcie, zawieszenie, jak i zakończenie. W ciągu ostatnich kilku lat poprzez nowelizację Kodeksu Cywilnego oraz Kodeksu Postępowania Cywilnego ustawodawca niejednokrotnie zmieniał przepisy dotyczące przedawnień – największa nowelizacja miała miejsce w 2018 r.

W dniu 27.12.2021 r. została podpisana ustawa, której celem była między innymi nowelizacja Kodeksu Cywilnego oraz Kodeksu Postępowania Cywilnego. Kluczowymi dla instytucji przedawnienia są zmiany zawarte w k.c., a w szczególności zmiany dotyczące art. 121, który poruszał kwestie rozpoczęcia oraz zawieszenia biegu przedawnienia. Do art. 121 zostają dodane pkt. 5 jak i 6, których treść będzie następująca: Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
5) co do roszczeń objętych umową o mediację – przez czas trwania mediacji;
6) co do roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – przez czas trwania postępowania pojednawczego.

Zmiana ta jest odpowiedzą na art. 123 § 1 pkt. 1 i pkt. 3 k.c., ponieważ zgodnie z tymi przepisami bieg przedawnienia był przerywany w sytuacji gdy jakakolwiek czynność miała miejsce przed organem powołanym do prowadzenia sprawy – dotyczyło to także czynności przed sądem polubownym jak i wszczęcia mediacji.

W praktyce nowelizacja oznacza, że mediacja jak i złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej już nie będzie przerywało biegu przedawnienia lecz tylko ten bieg zawiesi, a po zakończeniu mediacji jak i postępowania pojednawczego bieg przedawnienia nie zacznie się na nowo, lecz będzie kontynuowany.

Terminem wejścia powyższych zmian w życie jest 30.06.2022 r., a przepisy przejściowe stanowią, iż mediacje jak i postępowania pojednawcze, które nie miały finału przed wejściem w życie nowelizacji będą rozpatrywane na zasadach przewidzianych w starych przepisach.

Projektowana zmiana będzie miała doniosłe znaczenie dla zastosowania instytucji wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Ustawodawca konsekwentnie zniechęca do jej wykorzystania – najpierw zwiększając koszty takiego wniosku, a teraz dokonując modyfikacji jego skutków. Wydaje się, że skutkiem zmian będzie kompletna marginalizacja wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.