Dłuższe vacatio legis, wątpliwości na korzyść podatnika – Rząd zapowiada zmiany

Ministerstwo Finansów zapowiedziało zmiany, nad którymi obecnie pracuje w ramach dwóch osobnych projektów nowelizacji ordynacji podatkowej. Na tym etapie udostępniono jedynie założenia – opublikowane zostały one w wykazie legislacyjnych prac rządu. Planowane jest, że Rada Ministrów przyjmie oba projekty jeszcze w drugim kwartale bieżącego roku i następnie skieruje je pod obrady Sejmu.

Jedną z kluczowych zmian będzie wprowadzenie zasady, zgodnie z którą niekorzystne dla podatników (lub płatników, inkasentów, ich spadkobierców i osób trzecich) zmiany przepisów będą obowiązywać dopiero po sześciomiesięcznym vacatio legis – czyli pół roku po ogłoszeniu nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Dotyczyć to będzie w szczególności regulacji zwiększających ciężary podatkowe, ograniczających prawa lub modyfikujących zasady opodatkowania.

Jednakże w wyjątkowych przypadkach – gdy przemawiać za tym będzie nadrzędny interes publiczny lub konieczność implementacji unijnych przepisów – ten półroczny okres nie będzie wymagany. W takich sytuacjach rząd zobowiązany będzie wyjaśnić w uzasadnieniu projektu powody odstąpienia od ogólnej zasady.

Druga planowana nowelizacja obejmie rozszerzenie stosowania zasady rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. W obecnym stanie prawnym zasada ta znajduje zastosowanie jedynie w przypadku niejasności dotyczących interpretacji przepisów. Planowana zmiana zakłada, że będzie ona miała również zastosowanie do wątpliwości związanych ze stanem faktycznym.

Warto także przypomnieć, że zgodnie z art. 123 Konstytucji RP, Rada Ministrów nie ma prawa nadać swoim projektom zmian w ustawach podatkowych statusu pilnych. Oznacza to, że Sejm nie może rozpatrywać ich w trybie przyspieszonym, z pominięciem standardowych terminów wynikających z regulaminu izby.