Pośrednie transakcje rajowe niepokoją podatników

Od 2021 roku w ustawie o CIT obowiązuje art. 11o, który zakłada, iż do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani podatnicy dokonujący transakcji zakupowej z kontrahentem, którego  właścicielem jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. W takim przypadku wartość transakcji w roku podatkowym musi przekroczyć 500 000 zł.

Ustawodawca wskazał dodatkowo na domniemanie, które zakłada, że rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli druga strona transakcji dokonuje w roku podatkowym rozliczeń z podmiotem rajowym. Przy ustalaniu tych okoliczności podatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności.

W związku z wątpliwościami powstającymi na gruncie ww. przepisu Minister Finansów zdecydował się na wydanie objaśnień podatkowych w tym zakresie, w których stwierdził, iż ,,Domniemanie zachodzi, jeżeli druga strona transakcji dokonuje z podmiotem (lub podmiotami) rajowym rozliczeń o łącznej wartości co najmniej 500.000 zł”. Określenie limitu na poziomie odpowiadającym progowi wskazanemu w art. 11o ust. 1a ustawy o CIT, potwierdza, iż Ministerstwo Finansów nie jest zainteresowane transakcjami i strukturami w ramach których część środków faktycznie nie zostaje przekazana podmiotowi rajowemu, a chodzi tylko o te umowy, w ramach których środki w całości są przekazywane od podatnika pośrednio do rajów podatkowych.

Dodatkowo w objaśnieniach z dnia 21 grudnia 2021 roku wskazano, iż ,,Użycie w art. 11o ust. 1a ustawy o CIT zdefiniowanego w ustawie pojęcia rzeczywistego właściciela wpływa na zakres transakcji objętych obowiązkiem dokumentacyjnym. Weryfikacji pod kątem powstania obowiązku z art. 11o ust. 1a ustawy o CIT podlegają transakcje związane z uregulowaniem należności drugiej strony transakcji.” Wobec czego umowami podlegającymi obowiązkom dokumentacyjnym są wyłącznie transakcje zakupowe z wyłączeniem strony przychodowej.

W związku z ww. przepisem, przewodnim wyzwaniem względem przedsiębiorców jest obecnie potwierdzenie statusu rzeczywistego właściciela transakcji, co jak wskazuje resort finansów może nastąpić na podstawie informacji gromadzonych w ramach procedur już realizowanych u podatników tj. procedury należytej staranności w podatku u źródła, weryfikacji kontrahentów czy procedur AML.

Warto jednak wskazać, iż nawet pomimo korzystnej wykładni Ministerstwa Finansów podatnicy powinni pozyskać oświadczenia od drugiej strony transakcji, z których wynikać będzie, że jest ona „rzeczywistym właścicielem” w ramach realizowanej wymiany. Podkreślić należy, że kontrahent podatnika nie ma prawnego obowiązku przedłożenia takiego oświadczenia. Mogą także wystąpić sytuacje, w których rzetelność oświadczenia złożonego przez kontrahenta będzie wzbudzała wątpliwości podatnika. W takim przypadku konieczna będzie dalsza weryfikacja kontrahentów oraz wdrożenie w przedsiębiorstwie odpowiednich procedur. Działania te pozwolą zapobiec negatywnym konsekwencjom skarbowym oraz karno-skarbowym związanych z brakiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych w zakresie transakcji z podmiotami dokonującymi rozliczeń z podmiotami mającymi siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Kontakt

Łukasz Krasowski, radca prawny, l.krasowski@axelo.pl