Pośrednie transakcje rajowe - obowiązki dokumentacyjne

1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy rozszerzające obowiązek sporządzenia dokumentacji lokalnej na transakcje realizowane z kontrahentami, którzy dokonują istotnych rozliczeń z tzw. „podmiotami rajowymi”. W konsekwencji, podatnicy realizujący ww. transakcje o wartości przekraczającej w roku podatkowym 500.000 zł netto, zobowiązani są do sporządzenia dokumentacji lokalnej. Przy weryfikacji obowiązków dokumentacyjnych, w tym ocenie, czy kontrahent rozlicza się z podmiotami rajowymi, podatnik zobowiązany jest do dochowania należytej staranności.

Zgodnie z brzmieniem art. 11o ust. 1 oraz 1a  ustawy o CIT (art. 23za ust. 1 oraz 1a ustawy o PIT), obowiązek dokumentacyjny nie ciąży jedynie na podmiotach realizujących transakcje z podmiotami powiązanymi, ale również na podatnikach:

• dokonujących transakcji z kontrahentami niepowiązanymi mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. raje podatkowe), jeżeli wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi - za rok obrotowy, przekracza 100 000 zł,
• dokonujących transakcji z podmiotami niepowiązanymi, których rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium tzw. rajów podatkowych, jeżeli wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi - za rok obrotowy, przekracza 500.000 zł.

Jednocześnie ustawodawca wprowadza domniemanie, zgodnie z którym tzw. rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli druga strona transakcji, o których mowa powyżej, dokonuje w roku podatkowym lub roku obrotowym rozliczeń z podmiotem mającym siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Innymi słowy, domniemanie to znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy zostanie ustalone, że druga strona transakcji przekraczającej wartość 500.000 zł dokonuje w roku podatkowym bezpośrednio rozliczeń z podmiotem rajowym.

Zgodnie z ostatnim projektem objaśnień podatkowych w zakresie cen transferowych, chodzi o rozliczenia kontrahenta z podmiotem rajowym w wysokości istotnej materialnie – tj. przekraczającej 500.000 zł, dokonywane w okresie pokrywającym się z rokiem podatkowym podatnika.

Co istotne, zgodnie z konstrukcją przepisów, to na podatniku ciąży obowiązek zbadania, czy kontrahent dokonuje rozliczeń z podmiotem mającym siedzibę lub miejsce zamieszkania w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Przy ww. ocenie, podatnik obowiązany jest do dochowania standardów należytej staranności.

Jak wynika z opublikowanego w dniu 21 grudnia 2021 r. projektu objaśnień podatkowych, który odnosi się do ww. standardów należytej staranności, podatnik weryfikując transakcję pod kątem obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dla tzw. pośrednich transakcji rajowych, może oprzeć się na wszystkim, co może przyczynić się do ustalenia istotnych okoliczności.

Przykładowo, Ministerstwo Finansów zaleca, aby przy dokonywaniu danej transakcji, niezależnie od miejsca rezydencji kontrahenta, podatnik pozyskał od niego oświadczenie, z którego wynikać będzie, że nie dokonuje on istotnych materialnie rozliczeń z podmiotem rajowym. Dla celów dowodowych, oświadczenie to powinno być złożone na piśmie.

Należy, mieć na uwadze, że nie będzie można powołać się na dochowanie należytej staranności w sytuacji, gdy podatnikowi dostępne są informacje, na podstawie których wiedział lub powinien był wiedzieć, że otrzymane oświadczenie jest niezgodne z rzeczywistością.

Plik do pobrania

Kontakt

dr Marzena Kidacka, partner, radca prawny, doradca podatkowy, doradca restrukturyzacyjny / E. m.kidacka@axelo.pl
Natalia Roś-Tesznar, adwokat / E: n.ros@axelo.pl