Fundacja rodzinna – uchwalono nowe rozwiązania podatkowe

W dniu 14 kwietnia 2023 r. Sejm przegłosował poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o obligacjach, ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej modyfikacje w zakresie opodatkowania fundacji rodzinnej oraz jej beneficjentów. Sejm przyjął wyłącznie jedną, redakcyjną poprawkę Senatu, natomiast odrzucił dwie inne, zakładające usunięcie części zmian w opodatkowaniu fundacji rodzinnej.

W konsekwencji, uchwalone zostały nowe rozwiązania podatkowe obejmujące:

• opodatkowanie świadczeń otrzymywanych od fundacji rodzinnej przez osoby z I i II grupy podatkowej 10% PIT zamiast 15% – w przypadku wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów należących do I i II grupy podatkowej (zięcia, synową, ojczyma, macochę i teściów, zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych), pobierane będzie 15% CIT od fundacji oraz 10% PIT od beneficjenta;
• umożliwienie fundatorowi oraz beneficjentowi fundacji rodzinnej bycia wspólnikiem spółki objętej estońskim CIT – wspólnik spółki opodatkowanej estońskim CIT będzie mógł być fundatorem lub beneficjentem;
• brak zwolnienia z opodatkowania przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, jego zorganizowana część lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności gospodarczej przez fundatora, beneficjenta lub podmioty powiązane z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem (zastosowanie znajdzie stawka 19% CIT);
• objęcie podatkiem CIT całości dochodów fundacji rodzinnej, która nie została zgłoszona do rejestru fundacji rodzinnych w terminie sześciu miesięcy od dnia jej powstania – wsteczne opodatkowanie fundacji rodzinnych;
• opodatkowanie 15% stawką CIT świadczeń określonych jako ukryte zyski - tak jak świadczenia na rzecz beneficjentów lub wypłata mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Pożyczka udzielona przez fundację rodzinną będzie ukrytym zyskiem tylko wtedy, gdy będzie długoterminowa lub nie będzie podlegała zwrotowi.
• modyfikacja zasad dotyczących podatkowej kwalifikacji kosztów odsetkowych od pożyczek udzielanych przez fundację rodzinną – koszty finansowania dłużnego od pożyczek udzielonych przez fundację rodzinną nie będą objęte limitem przewidzianym w art. 15c ustawy o CIT.

W dniu 17 kwietnia 2023 r. ustawa została przekazana do podpisu Prezydenta. Zmiany wejdą w życie w tym samym dniu, co ustawa o fundacji rodzinnej, a więc 22 maja 2023 r.

Przypominamy, że co do zasady fundacja rodzinna będzie zwolniona z podatku dochodowego. Założenie fundacji rodzinnej oraz przekazanie do niej majątku nie będzie opodatkowane.

Przychody z działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną w zakresie określonym w katalogu ustawowym będą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z podatku CIT, natomiast dochód uzyskany z prowadzenia działalności innej niż dozwolona będzie opodatkowany 25% CIT.

Fundacja rodzinna będzie płacić CIT 15%, pobierany dopiero w momencie przekazywania środków beneficjentom. Beneficjenci będący osobami fizycznymi, jako podatnicy PIT, będą zwolnieni z podatku, jeśli będą fundatorem lub jego małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, pasierbem, ojczymem lub macochą (najbliższa rodzina – tzw. „grupa zerowa” w ustawie o podatku od spadków i darowizn). Beneficjenci z I i II grupy podatkowej zapłacą 10% PIT, natomiast pozostali zapłacą 15% PIT.

W konsekwencji, w momencie przekazania świadczeń fundatorowi lub beneficjentom, fundacja rodzinna zobowiązana będzie do zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości 15%. Beneficjenci będą musieli uiścić od otrzymanej kwoty 15% PIT, chyba że będą w grupie zerowej, zwolnionej z podatku, bądź w grupie I lub II (wówczas PIT wyniesie 10%).