Coraz mniej czasu na aktualizację analiz porównawczych

Analizy porównawcze stały się obowiązkowym elementem dokumentacji cen transferowych dla transakcji realizowanych po 31 grudnia 2016 roku, gdzie wartość tych transakcji przekraczała ustawowe progi dokumentacyjne. Znaczenie analiz wzrosło także w związku z zaistnieniem obowiązku składania oświadczeń o realizacji transakcji na warunkach rynkowych czy obowiązkowemu raportowaniu transakcji na formularzu TPR. Przepisy narzucają aktualizację analiz nie rzadziej niż co trzy lata, zatem analizy opracowane dla transakcji z 2017 roku nie będą już aktualne. Dodatkowo specyfika roku 2020, mająca wpływ na zmiany otoczenia ekonomicznego znacznej części przedsiębiorstw przemawia za tym, by dokładnie zweryfikować również nowsze analizy.

Celem analizy porównawczej jest weryfikacja rynkowego przedziału cen dla danej transakcji, czy też jej rentowność z punktu widzenia podmiotu prowadzącego dany rodzaj działalności w korelacji z danymi wynikającymi z transakcji z podmiotami powiązanymi. Analiza umożliwia więc bezpośrednie określenie, czy warunki transakcji z podmiotem powiązanym nie odbiegały od warunków rynkowych.

Zgodnie z art. 11r ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych analizę porównawczą należy aktualizować nie rzadziej niż co trzy lata, chyba że zmiana otoczenia ekonomicznego w stopniu znacznie wpływającym na sporządzaną analizę uzasadnia dokonanie aktualizacji w roku zaistnienia zmiany.

Mając na względzie, że większość analiz porównawczych była opracowywana na moment wprowadzenia tego obowiązku (dla transakcji z 2017 roku) trzyletni okres ważności minął zatem w 2020 roku, wraz upływem terminu na opracowanie dokumentacji cen transferowych dla transakcji realizowanych w roku 2019. Dodatkowo nie można pomijać tego, że „nowsze” analizy porównawcze również mogą wymagać aktualizacji z uwagi na „zmiany otoczenia ekonomicznego”. Kluczowym czynnikiem jest tu wybuch pandemii, który znacząco wpłynął na kwestie rentowności wielu podmiotów.

Przepisy nie zawierają przesłanek definiujących pojęcia „zmiany otoczenia ekonomicznego”, wskazują jednak, że zmiana ta musi znacznie wpływać na sporządzoną analizę porównawczą lub opis zgodności. Przesłanki aktualizacji są zatem oceniane indywidualnie, jednak zmiany wywołane pandemią mają charakter globalny i niewątpliwie powinny skłonić przedsiębiorców do wzmożonej weryfikacji dotychczasowych analiz, w szczególności w branżach, gdzie pandemia całkowicie zmieniła zasady rynkowe. Należy podkreślić, że analiza porównawcza jest niezbędna nie tylko do przygotowania dokumentacji cen transferowych ale również do wypełnienia formularza TPR. Nawet jeżeli dana transakcja po przekroczeniu ustawowych progów korzysta ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, to konieczne jest złożenie formularza TPR. Do jego wypełnienia niezbędne są dane z analizy porównawczej, której wyniki są ujawniane bezpośrednio z wynikami osiągniętymi na poszczególnych transakcjach. Każde więc odchylenie pomiędzy wynikami osiągniętymi przez podatnika, a wynikami analizy są bezpośrednio widoczne w formularzu TPR i mogą być bezpośrednią podstawą do działań weryfikacyjnych organów podatkowych.

Zweryfikowanie wpływu otoczenia ekonomicznego na przedsiębiorstwo oraz aktualizacja analiz porównawczych umożliwi zmniejszenie ryzyka sporu z organami podatkowymi. Dokonując analizy porównawczej należy uwzględnić, że otoczenie ekonomiczne dla transakcji w 2020 roku jest najczęściej zupełnie inne niż w latach poprzednich. Na działalność biznesową i sytuację ekonomiczną firm miały wpływ wprowadzone restrykcje rządowe oraz udostępnione przedsiębiorstwom środki pochodzące z rządowych programów pomocowych. Kwestie te również nie powinny być pomijane przy dokonywaniu aktualizacji.

Kontakt:

Łukasz Krasowski, radca prawny / E: l.krasowski@axelo.pl