Zasady zwolnienia dywidend z podatku – rozbieżności

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) umożliwiają zwolnienie z podatku dochodowego (podatku u źródła) przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

W zakresie możliwości zastosowania tego zwolnienia występuje spór pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi. Zdaniem fiskusa, wypłacający dywidendę jest zobowiązany jako płatnik podatku u źródła, za każdym razem sprawdzić status rzeczywistego właściciela w stosunku do odbiorcy dywidendy, dochowując przy tym należytej staranności. W uznaniu organu nie ma znaczenia kwota płatności, a ustalenie, że odbiorcą dywidendy nie jest rzeczywisty właściciel prowadzi do wniosku, iż zastosowanie zwolnienia nie jest możliwe.

Wskazać jednak należy, że z treści przepisów nie wynika, że zwolnienie może być zastosowane tylko wtedy, gdy  odbiorcą należności jest jej rzeczywisty właściciel. Stanowisko to podziela również Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z dnia 27 kwietnia 2021 r. (sygn. akt II FSK 240/21) wskazał, że do skorzystania z prawa do zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do dywidend nie jest wymagane, by odbiorca dywidendy był jej rzeczywistym właścicielem. Wymagane jest jedynie, aby był co do zasady właścicielem udziałów (akcji) spółki zależnej. Jest to konsekwencja tego, że uprawnienie do otrzymania dywidendy zależy od posiadania własności udziałów. Zatem zasadne jest przyjęcie, że dla zwolnienia z opodatkowania wystarczające jest spełnienie warunków wymienionych w ustawie.

Warunek, by odbiorca należności był jej rzeczywistym właścicielem został wprost zawarty w ustawie o CIT dotyczącym zwolnienia z podatku u źródła dla odsetek i należności licencyjnych. Brak jest natomiast takiego warunku w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT  dotyczącym zwolnienia z podatku u źródła dla dywidend.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie powinno ulegać wątpliwości, że gdyby intencją racjonalnego ustawodawcy było uzależnienie możliwości skorzystania ze zwolnienia dotyczącego dywidend od statusu odbiorcy jako rzeczywistego właściciela - znalazłoby to odpowiednie odzwierciedlenie w treści ustawy o CIT, tak jak ma to miejsce w przepisie  art. 21 ust. 3 ustawy o CIT.

Organy podatkowe nie uznają jednak stanowiska Naczelnego Sadu Administracyjnego. Dyrektor KIS w indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 14 czerwca 2022 r. (sygn. 0111—KDIB2-1.4010.128.2022.2.AR) podkreślił, że w celu zastosowania zwolnienia z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym pobieranym u źródła na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, płatnik jest zobowiązany do przeprowadzenia pełnej weryfikacji warunków pozwalających na skorzystanie ze zwolnienia. Powinien przy tym dochować należytej staranności, której częścią jest weryfikacja statusu rzeczywistego właściciela w stosunku do wypłacanej dywidendy.  Organ uznał jednak, że występuje możliwość  posłużenia się koncepcją look-through approach i zastosowania zwolnienia w stosunku do pośredniego udziałowca polskiej spółki (płatnika), który nie będzie bezpośrednim odbiorcą dywidendy, o ile ten pośredni udziałowiec spełni wszystkie warunki do zastosowania zwolnienia wynikające z art. 22 ust. 4-6 i 22c ustawy o CIT oraz będzie rzeczywistym właścicielem.

Przytoczona więc interpretacja może mieć istotne znaczenie dla spółek wypłacających dywidendę do zagranicznego wspólnika, który nie może zostać uznany za rzeczywistego właściciela w stosunku do otrzymywanej płatności.  Ze względu jednak na sprzeczne stanowiska również w zakresie możliwości zastosowania takiego rozwiązania – odmiennie orzekł bowiem organ w indywidualnej interpretacji indywidualnej z dnia 30 marca 2021 r. (0114-KDIP2-1.4010.27.2021.2.JC) - rekomendowanym jest każdorazowe potwierdzenie w indywidualnej interpretacji podatkowej.

Kontakt

Martyna Pałka, adwokat / m.palka@axelo.pl